8.1.1 Logowanie

Tak więc po udanym uruchomieniu komputera widzisz coś mniej więcej takiego:

Welcome to Linux 2.4.18
Last login: Wed Jan   1 15:59:14 -0500 2005 on tty6.
darkstar login:

Cóż... nikt dotąd nie wspominał o logowaniu. I co to takiego ten darkstar? Spokojnie, najprawdopodobniej nie stworzyłeś przypadkowego połączenia międzyprzestrzennego ze sztucznym księżycem Imperium. (Obawiam się także, iż protokół obsługi takiego połączenia nie jest aktualnie obsługiwany przez jądro Linuksa. Być może jądra serii 2.8 poprawią to jakże oczywiste niedopatrzenie). Pewne jest za to, iż darkstar to nazwa jednego z naszych komputerów oraz ta właśnie nazwa ustawiona jest domyślnie w świeżo zainstalowanych systemach. Jeżeli ustaliłeś podczas instalacji własną nazwę dla swojego komputera, to ją właśnie teraz widzisz zamiast tajemniczego darkstar.

Słówko o loginie... Jeżeli jest to pierwsze uruchomienie systemu, zaloguj się jako root. Pojawi się pytanie o hasło; jeżeli zosatało ono uswawione podczas instalacji, wpisz je. Jeżeli nie, po prostu naciśnij ENTER. Gotowe - logowanie do systemu zakończone!

8.1.2 Root: Superużytkownik

OK - kim, lub raczej czym jest root? I dlaczego posiada konto w twoim systemie?

Śpieszymy z wyjaśnieniem. W świecie Uniksów oraz systemów im pokrewnych (jak np. Linux) istnieje podział na użytkowników oraz użytkowników. Bardziej szczegółowo wyjaśnimy to już w najbliższym czasie, na razie należy jedynie stwierdzić, iż root to użytkownik nad użytkownikami; root w systemie jest wszechmogący i wszechwiedzący, i każdy słucha się roota. Inna sytuacja jest niedopuszczalna. root jest nazywany “superużytkownikiem”. I prawidłowo. No i najlepsze w tym wszystkim jest to, iż root to własnie ty.

Fajnie, co nie?

Być może jeszcze to nie takie oczywiste: ale tak, to naprawdę świetna sprawa, gdyż jako root masz prawo do robienia absolutnie wszystkiego, na co ma ochotę (włącznie z niszczeniem wszystkiego). Proponujemy teraz przeskoczyć do Sekcja 12.1.1. Przeczytawszy jak dodać nowego użytkownika do systemu, zalecamy wykonanie tego i zalogowanie się na tak utworzone konto. Mądrość wieków mówi, że logować się na konto superużytkownika należy jedynie wtedy, gdy jest to absolutnie niezbędne. Chodzi o to, by jak najbardziej zminimalizować prawdopodobieństwo przypadkowego zepsucia czegoś.

Przy okazji: jeżeli jesteś już zalogowany na jakimś koncie i zachodzi potrzeba uzyskania uprawnień roota nie ma problemu. Po prostu wydaj komendę su(1). Zostanie wyświetlone pytanie o hasło roota. Jako superużytkownik będziesz zalogowany tak długo, aż nie wylogujesz się - poleceniem exit lub logout. Możesz też za pomocą polecenia su zalogować się na konto innego użytkownika, oczywiście przy założeniu iż znasz hasło tego użytkownika. I tak wpisanie np. su boogi spowodowałoby przejście na moje konto.

Ciekawostka: root może zalogować się na dowolne konto. I nie potrzebuje do tego znajomości hasła.