1.3 Otwarte źródła i wolne oprogramowanie

W obrębie społeczności linuksowej działają dwa główne ruchy ideologiczne. Ruch wolnego oprogramowania (free software) ma na celu uczynienie wszelkiego oprogramowania wolnym od ograniczeń praw własności intelektualnej. Członkowie tego ruchu wierzą, iż restrykcje te hamują postęp techniczny i prace nad dobrem ogółu. Ruch Open Source pracuje generalnie na rzecz tych samych celów, ale ma bardziej pragmatyczne podejście do tematu. Jego członkowie wolą opierać swoje argumenty na ekonomicznych i technicznych aspektach tworzenia kodu powszechnie dostępnego, niż na moralnych i etycznych przesłankach kierujących ruchem Wolnego Oprogramowania.

W opozycji do powyższych znajdują się grupy chcące utrzymać jak najściślejszą kontrolę nad ich oprogramowaniem.

Ruchowi wolnego oprogramowania przewodniczy Fundacja Wolnego Oprogramowania (FSF - Free Software Foundation), stworzona dla projektu GNU. Wolne Oprogramownie jest właściwie ideologią. Jego istotą jest zagwarantowanie określonych praw zarówno dla developerów, jak i dla użytkowników. Ta wolność odnosi się do wolności uruchamiania programów bez względu na powód : studiowanie, poznawanie i modyfikowanie kodu źródłowego, redystrybucję kodu i dzielenie się dokonanymi modyfikacjami. Dla zagwrantowania tych wolności utworzono licencję GNU General Public License (GPL). w skrócie nakazuje każdemu rozprowadzającemu programy skompilowane na licencji GPL dostarczenie kodu źródłowego. Dozwolone jest także modyfikowanie programu tak długo jak te modyfikacje dostępne są również w postaci kodu. Gwarantuje to “otwartość” oprogramowania dla społeczności, nie moze on zostać “zamknięty” dopóki zgody nie wyrazi każdy z autorów kodu (nawet modyfikacji). Większość porgramów linuksowych jest na licencji GPL.

Istotnym jest fakt, że GPL nie mówi nic o cenie. Dziwnie to może zabrzmieć, ale możesz pobierać opłaty za wolne oprogramowanie. "Wolne" oznacza prawo do posiadania kodu źródłowego, nie do ceny jaką płacisz za program. Jednakże kiedy ktoś sprzedaje Ci, lub daje skompilowany program na licencji GPL, jest również zobligowany do dostarczenia kodu źródłowego.

Kolejną popularną licencją jest licencja BSD. W odróżnieniu do GPL licencja BSD nie wymaga dostarczenia kodu źródłowego programu. Oprogramowanie wypuszczone na podstawie licencji BSD można rozprowadzać w postaci źródłowej lub formie binarnej z zachowaniem tylko paru warunków. Kwalifikacje autorów nie mogą być użyte jako element reklamy programu. Zabezpiecza ona także autora przed odpowiedzialnością za szkody wywołane na skutek użytkowania oprogramowania. Znaczna część oprogramowania dołącznonego do Slackware Linux jest na licencji BSD.

Inicjatywa Open Source, młodszy ruch Open Source, jest organizacją która istnieje jedynie aby dać wsparcie otwartemu oprogramowaniu, to jest takiemu, które ma tak samo dostępne źródło jak i gotowy do uruchomienia program. Nie oferują specjalnej licencji, ale w zamian wspierają różne typy dostępnych licencji wolnego oprogramowania.

Ideą stojącą za OSI (Open Source Initiative) jest zdobywanie coraz to większej liczby środowisk stojących za wolnym oprogramowaniem umożliwiając im pisanie własnych opensourceowych licencji i sygnowanie ich przez OSI. Wiele kompanii chce udostępniać kod źródłowy, ale nie chcą używać GPL. Nie mogąc radykalnie zmienić GPL, mają zawsze możliwość dostarczenia własnej licencji i zatwierdzenia jej przez organizację.

Podczas gdy FSF i OSI pomagają sobie nawzajem, to jednak nie są tym samym. FSF używa określonej licencji i dostarcza oprogramowanie na tej licencji. OSI szuka wsparcia dla wszystkich licencji otwartego oprogramowania, włącznie z FSF. Podstawowe argumenty za tworzeniem wolnodostępnego kodu źródłowego czasem różni oba ruchy, ale już sam fakt, że dwie odmienne ideologicznie grupy pracują na rzecz jednego celu daje wiarę w osiągnięcie tych celów.

Grenlandia 2012